Jakie są wady wzroku

Gdy nasze oko pracuje prawidłowo promienie świetlne w momencie przechodzenia przez gałkę oczną ulegają załamaniu, czyli refrakcji. W zdrowym oku wiązka promieni świetlnych skupia się na siatkówce i wtedy wszystkie przedmioty widzimy wyraźnie, a także jesteśmy w stanie poprawnie rozróżnić wszystkie kolory i kształty obserwowanych przedmiotów. Wady związane z ostrością wzroku są efektem niezdolności układu optycznego oka do poprawnego skupienia promieni świetlnych na siatkówce, co powoduje nieostre widzenie obserwowanych przedmiotów. Szacuje się, że wady wzroku dotyczą około 80% osób na całym świecie. Bardzo często pojawienie się wad wzroku występuje bez względu na wiek i może dotyczyć każdego.

Najczęściej występujące wady wzroku to:

  • krótkowzroczność (myopia)
  • dalekowzroczność (hyperopia)
  • astygmatyzm
  • starczowzroczność (prezbiopia)
  • daltonizm

 

Rodzaje wad wzroku

Krótkowzroczność, czyli myopia

Krótkowzroczność (tzw. minusy) to najczęściej występująca wada wzroku, której przyczyną jest nieprawidłowe skupianie promieni świetlnych przez gałkę oczną. W oku obciążonym krótkowzrocznością gałka oczna jest zbyt długa, a rogówka oka jest wypukła – przez to obraz powstaje przed siatkówką. Przejawia się to w ten sposób, że osoba krótkowzroczna wyraźnie widzi tylko te przedmioty, które znajdują się w bliskiej odległości. Im przedmiot jest dalej od twarzy, tym jest bardziej rozmyty. W takiej sytuacji, żeby dobrze zobaczyć dany obraz, należy go przybliżyć.
Krótkowzroczność jest wadą wrodzoną, często dziedziczną, ale można ją także nabyć, np. przez zbyt długie przebywanie przed komputerem. Wada ta powinna być bezwzględnie korygowana, ponieważ nieleczona może prowadzić do całkowitej utraty wzroku. Koryguje się ją za pomocą soczewek rozpraszających (ujemnych).
Myopia jest najczęściej diagnozowaną wadą wzroku u dzieci. Cechą charakterystyczną dla tej wady u dzieci jest zbyt bliskie siedzenie przed telewizorem lub komputerem.

Dalekowzroczność, czyli hyperopia

Dalekowzroczność (tzw. plusy) to inaczej nadwzroczność. W tym przypadku, w przeciwieństwie do krótkowzroczności, promienie świetlne skupiają się za siatkówką z powodu zbyt krótkiej gałki ocznej i zbyt płaskiej rogówki oka. Efektem tego jest zamglenie i nieostre widzenie przedmiotów, na które patrzymy z bliska, z kolei przedmioty, które są oddalone, widzimy ostrzej i wyraźniej… Dla dalekowidzów charakterystyczne jest to, że nie mają oni najczęściej problemu z widocznością znaków drogowych czy z numerami nadjeżdżających autobusów, jednak trudność pojawia się w momencie czytania gazety i książki. Znakiem rozpoznawczym dalekowidzów jest trzymanie tekstu czy telefonu w wyciągniętej ręce.
Nadwzroczność i krótkowzroczność koryguje się za pomocą okularów, soczewek kontaktowych lub przez zabiegi laserowe.

Zarówno krótkowzroczność, jak i dalekowzroczność są wadami dziedzicznymi.

Astygmatyzm, czyli niezborność

Astygmatyzm, który nazywany jest także niezbornością rogówki, to wada oczu, która polega na zniekształceniu i rozmyciu przedmiotów, na które patrzy się zarówno z bliska, jak i z daleka. W oku, które jest pozbawione wady, krzywizna rogówki jest symetryczna – swoim kształtem przypomina kulę. W takiej sytuacji prawidłowo załamuje promienie świetlne, które skupiają się na siatkówce oka. Rogówka u osoby, dotkniętej astygmatyzmem, jest niesymetryczna i nie ma regularnego “kulistego kształtu”. Jej kształt można porównać do piłki do rugby, przez co promienie świetlne nie załamują się jednakowo , sprawiając, że widziany obraz jest niewyraźny i rozmyty. Wada ta bardzo często towarzyszy krótkowzroczności i dalekowzroczności, dlatego jest trudna do zdiagnozowania. Astygmatyzm do 0,5 dioptrii ma każdy z nas i przy tak małej wartości nie wymaga on korygowania. Jednak gdy wada jest na tyle duża, że utrudnia codzienne funkcjonowanie, to koryguje się ją za pomocą okularów, soczewek kontaktowych lub zabiegów laserowych.

Starczowzroczność, czyli prezbiopia

Starczowzroczność to proces, który pojawia się po 40 roku życia i polega na stopniowej utracie zdolności dostosowywania się oka do oglądanych obrazów. To z kolei przekłada się na niewyraźne widzenie przedmiotów, które znajdują się bardzo blisko oczu. Charakterystycznym zjawiskiem dla presbiopów jest oddalanie od siebie gazety, książki podczas jej czytania, dlatego często nazywana jest “chorobą krótkich rąk” – tak jak w przypadku dalekowzroczności. Prezbiopia pojawia się na skutek starzenia się oczu i nie można jej zapobiec. Koryguje się ją za pomocą specjalnych okularów do czytania lub soczewek progresywnych. Starczowzroczność jest naturalnym procesem starzenia się oka, dlatego nie zawsze zalicza się go do wad wzroku.

Daltonizm

Daltonizm, inaczej nazywany ślepotą barw, to wada polegająca na nieprawidłowym rozpoznawaniu niektórych lub wszystkich kolorów. Powodem daltonizmu jest wrodzony brak niektórych fotopigmentów, zawartych w receptorach czopkowych na siatkówce. Daltonizm jest chorobą dziedziczną, ale można też go nabyć na skutek uszkodzenia siatkówki lub nerwu wzrokowego, na przykład w wyniku wypadku. Wada ta może być też skutkiem ubocznym przyjmowania niektórych leków. Korekta tej wady jest możliwa poprzez soczewki kontaktowe ze specjalną powłoką. Częściej chorują na nią mężczyźni niż kobiety.

Ostatnie artykuły